जनकपुरधाम, २२ असोज । मधेश प्रदेशको सत्ता समीकरण फेरि एक पटक नयाँ मोडमा पुगेको छ ।

मुख्यमन्त्री सतिश कुमार सिंहले राजीनामा नदिएपछि नेकपा एमालेले बुधबार सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिँदै सरकारबाट बाहिरिएको छ । एमालेको यो कदमसँगै सिंह नेतृत्वको मधेश प्रदेश सरकारमा अब लोसपा नेपालकी रानी शर्मा तिवारी मात्र मन्त्रीका रूपमा बाँकी छन् ।

मुख्यमन्त्री सिंहले बुधबारको मन्त्रिपरिषद् बैठकमा आफूलाई संविधानले दिएको अधिकार अन्तर्गत असोज २८ गतेसम्म विश्वासको मत लिन पाउने भन्दै राजीनामा नदिने अडान लिएका थिए । त्यसपछि एमालेबाट सहभागी मन्त्रीहरूले सामूहिक राजीनामा दिएका छन् र पार्टीको केन्द्रीय निर्णयअनुसार समर्थन फिर्ता लिएको घोषणा गरेका छन् ।

प्रदेशको नयाँ सत्ता समीकरणका लागि नेपाली कांग्रेस, नेकपा एमाले र जनमत पार्टीबीच बुधबार साँझ प्रदेश प्रमुखको कार्यालयमा नयाँ सरकार गठनको दाबी पेस गरिएको छ । नेपाली कांग्रेसका संसदीय दलका नेता कृष्णा प्रसाद यादवको नेतृत्वमा नयाँ सरकार गठन हुने पक्का भएको छ ।

कांग्रेस नेता यादवले सञ्चारकर्मीहरूसँग भने, ‘हामीबीच मुख्यमन्त्रीको विषयमा सहमति भइसकेको छ । मन्त्रालय बाँडफाँडको विषय भने पछि टुंगो लाग्नेछ ।’ उनका अनुसार अहिले तीन दलबीच प्रदेशको स्थायित्व र सुशासनलाई प्राथमिकता दिँदै गठबन्धनको औपचारिकता पूरा गर्ने तयारी भइरहेको छ ।

भदौ २३ गते जेनजी आन्दोलनकै क्रममा मुख्यमन्त्री सिंहले फेसबुकमार्फत राजीनामा घोषणा गरे पनि औपचारिक रूपमा पद नत्याग्दा राजनीतिक तनाव झन् चर्किँदै गएको थियो । त्यसपछि उनको पार्टी जनमतले पनि समर्थन फिर्ता बोलाएको थियो ।

जनमतका संसदीय दलका नेता महेश प्रसाद यादवले भने, ‘मुख्यमन्त्रीले जनताको भावनाविपरीत पदमा टिकिरहन खोजे । त्यसैले एमाले र कांग्रेससँग मिलेर नयाँ सरकार गठनको बाटो रोज्न बाध्य भयौं ।’

सिंहले न राजीनामा दिए न विश्वासको मत लिए । त्यसबीचमा उनका आफ्नै मन्त्रीहरू पहिले जनमत, त्यसपछि कांग्रेस र अन्ततः एमाले एकपछि अर्को गर्दै सरकारबाट बाहिरिए । अहिले उनी एक्लै मुख्यमन्त्री छन् । उनको मन्त्रिपरिषद्मा लोसपाकी रानी शर्मा तिवारी मात्र बाँकी छन् ।

राजनीतिक वृत्तमा अहिले मधेश प्रदेश सरकारलाई एक मुख्यमन्त्री, एक मन्त्रीको सरकार भनेर व्यङ्ग्य गरिँदैछ । बुधबारको मन्त्रिपरिषद् बैठक पनि दुई जनामात्र उपस्थित रहे । मुख्यमन्त्री सिंह र मन्त्री तिवारी । यो दृश्यले प्रदेशको राजनीतिक अस्थिरता र सत्ताको दिशाहीनता दुवैलाई झल्काएको छ ।

सिंहको पार्टी जनमतले उनलाई कारबाहीको तयारी गरिरहेको बुझिएको छ । पार्टी नेताहरूले आन्तरिक छलफलमा उनलाई पार्टी हितविपरीत कार्य गरेको भन्दै तत्कालिक स्पष्टीकरण माग्ने तयारी गरेका छन् ।

मधेशको वर्तमान सत्ता समीकरणलाई कतिपयले स्वस्थानी ब्रतकथाको महादेवसँग तुलना गरेका छन् । यहाँ सतीदेवीको मृत्युपछि महादेव मृत शरीर बोकेर दिशाहीन भट्किन्छन् ।

मुख्यमन्त्री सिंह पनि अहिले त्यस्तै अवस्थामा पुगेका छन् । न पार्टीमा स्थान छ, न सत्ता स्थिरता । उनले राजीनामाको घोषणा गरेर पछि हटेपछि राजनीतिक मित्रहरूले उनलाई छाड्दै गए । तर, उनी अझै पदको आसनमा अडिएका छन् ।

जनमत निकट स्रोतका अनुसार सिंहले पार्टी अध्यक्ष सीके राउतको निर्देशन समेत टेरेका छैनन् । राउत स्वयंले नयाँ राजनीतिक समीकरणमा कांग्रेस–एमाले गठबन्धनलाई समर्थन जनाइसकेका छन् ।

अब मधेश प्रदेशसभामा दुई सांसद निलम्बित छन् भने बाँकी १०५ मध्ये कांग्रेसका २२, एमालेका २३ र जनमतका १३ जना सांसदको समर्थनमा नयाँ सरकार गठनका लागि दाबी पेस भएको छ । संविधानको धारा १६८(२) बमोजिम यो दाबी पेस गरिएको हो ।

नयाँ सरकार गठनको प्रक्रियासँगै सतिश सिंहको राजनीतिक भविष्य कता जाने हो भन्ने प्रश्नले सबैको ध्यान खिचेको छ । उनको नेतृत्वमा मधेश सरकारले राजनीतिक अस्थिरता, आन्दोलन र अविश्वासको चक्र देखेको छ ।